Makan

Because of the new highway ‘The Hook around Leeuwarden’ a new pumping system had to be build next to the new aqueduct Richard Hageman at the Van Harinxma Canal (VHK) at Leeuwarden. This pumping station has a capacity of 27m3 / min and was built in 2014. In the New Stream Land Structure Vision, a 60 meter zone is designated as a green blue zone along the new highway ’The Hook’. In the framework of the Innovation Program on the European Water Directive, The Water board of Fryslân had completed a study on the possibilities for purifying polder water before being discharged at the surface water: Wetterlannen. The study showed that device measures were the most efficient: a wide canal with sludge catch for the pumping station and a constructed wetland&waterharmonica behind, in combination with a custom pumping regime that could provide the best water quality. The Wetterskip has asked landscape architect Maaike Vellinga,and architect Nynke Rixt Jukema and management consultant George Kivistsbos to make a first brainstorm design in 2012. This elaborate concept is a continuation of a long run.

Because of the new highway ‘The Hook around Leeuwarden’ a new pumping system had to be build next to the new aqueduct Richard Hageman at the Van Harinxma Canal (VHK) at Leeuwarden. This pumping station has a capacity of 27m3 / min and was built in 2014. In the New Stream Land Structure Vision, a 60 meter zone is designated as a green blue zone along the new highway ’The Hook’. In the framework of the Innovation Program on the European Water Directive, The Water board of Fryslân had completed a study on the possibilities for purifying polder water before being discharged at the surface water: Wetterlannen. The study showed that device measures were the most efficient: a wide canal with sludge catch for the pumping station and a constructed wetland&waterharmonica behind, in combination with a custom pumping regime that could provide the best water quality. The Wetterskip has asked landscape architect Maaike Vellinga,and architect Nynke Rixt Jukema and management consultant George Kivistsbos to make a first brainstorm design in 2012. This elaborate concept is a continuation of a long run.

Een belangrijk onderdeel van het ontwerp is een maalkom van waaruit het water (-0.90NAP) van de polder naar het gemaal Nieuw Stroomland wordt getransporteerd. Door de breedte van de maalkom vertraagt de stroming en kunnen zwevende deeltjes bezinken. Daarom is in de maalkom ook een verdiepte slibvang opgenomen. Het vijzelgemaal is vis passeerbaar. Als het gemaal in werking is stroomt het polderwater in het bekken van de nazuivering. Dit eerste deel is vrij diep en vangt het eerste polder water op. Daarna stroomt het water langs een 2 maal 400 meter lange nazuiveringssloot met een combinatie van diepe en ondiepe delen. De ondiepe delen bestaan uit plas/draszones met een diepte variërend van -0.20 tot en met -0.70NAP.

In de tweede helft van de nazuivering komt onder de vlonder een betonnen damwand met terugslagklep. Deze zorgt ervoor dat de nazuivering en de polder beschermd zijn tegen hoog water. Bij een normale werking staat de terugslagklep open zodat vissen van het van Harinxmakanaal in de nazuivering/polder kunnen komen. Tussen de maalkom en de nazuivering komt op een veilige kadehoogte van +0.50NAP een onderhoudpad van 5 meter breed. Bestaande uit gras. De dijk en het pad worden ingezaaid met een bloemrijk kleimengsel horend bij dit type landschap. Tussen de twee nazuiveringsdelen wordt een smal dijklichaam aangelegd met flauwe oevers. Deze oevers worden ingezaaid met een mengsel van waterminnende soorten. Een schelpenpad loopt van de vlonderbrug in het midden van de waterlijnen naar het van Harinxmakanaal rondom de uitkijktoren.

Bij het maaibeheer van de oevers en grasvlaktes 1 maal per jaar blijft een hoop maaisel en hekkelmateriaal over. Dit kan niet blijven liggen want dan wordt de vegetatie teveel verijkt en zal de soortenrijkdom afnemen. Wat te doen met al het hooi? Afvoeren kost veel geld en het kan vaak niet worden verkocht omdat het niet de juiste samenstelling heeft om veilig aan vee te voeren. Om deze reden is het volgende landart project bedacht. Op de ouderwetse manier worden hooibalen geperst en vervolgend in een patroon van een bittervoorn gelegd. De hooibalen raken met de tijd begroeid en leveren weer een eigen biotoop op. De baggerspecie uit de nazuivering kan op termijn ook binnen de hooibalen worden gedeponeerd. Hierdoor kunnen insecten en amfibieën terugkruipen naar het water. Het rijke materiaal vormt grote brandnetelvelden binnen de vorm. Brandnetel en ruigtekruiden worden zo tot kunst verheven. Brandnetels zijn waardplanten van veel verschillende insekten en met name van vlinders. Hierdoor wordt het gebied verrijkt. Op den duur ontstaat een rijk bodemleven waar naar verloop van tijd interessante ruigtekruiden kunnen gaan groeien. Kortom een interessant landart project dat per jaar verschilt in vorm en kleur en waarbij de voorbijganger net even anders naar het brandnetelveld leert kijken. Ten slotte is landart het ‘gewone’ verheffen.